Oyunlarda Tilt Olma Durumu



Bu yazımızda oyunlarda sıkça karşılaşılan bir durum olan tilt olma hâli ile ilgili “Tilt olmak nedir?”, “Tilt olma hâlini tetikleyen şeyler nelerdir?”, “Bu duruma tepkilerimiz neler olur?” ve “Bu durumla nasıl başa çıkılır?” gibi sorulara cevap arıyor olacağız.

Tilt olmak, rekabetçi oyunlarda hem profesyonel hem de sıradan oyuncuların aşina olduğu yaygın bir durum. Birçoğumuz gerek kendi maçlarımızda gerek profesyonel oyuncuların yayınlarında çeşitli sebeplerden “tilt olan” oyuncular görürüz.

Oyun dünyasındaki “tilt olmak” teriminin literatürdeki karşılığına baktığımızda “rahatsızlık, öfke ve oyun yeteneğinde bozulma” gibi tanımlamalar görüyoruz. Bu durum bazen bir takım arkadaşımızın rahatsız edici davranış ve söylemleri, oyun esnasında yaşanan beklenmedik olumsuz gelişmeler, o günkü ruh halimiz ve diğer birçok sebepten ortaya çıkabilir.


tilt olma

Fotoğraf | RODNAE Productions via Pexels


Neden Tilt Oluruz?


  • Lise çağındaki 95 profesyonel oyuncunun katılımı ile yapılan çalışmada, oyunculara tilt olma sebepleri sorulduğunda en sık alınan cevap ‘’takım arkadaşları’’ oldu (%36). Bu kategoride verilen örneklerde “kötü ve troll takım arkadaşları”, “iletişimden yoksun bir takım” ve “basit hatalar yapan takım arkadaşları” gibi cümleler kuruldu.
  • Diğer oyunculardan kaynaklı rahatsızlığın ötesinde, oyuncunun kendisi de tilt olma durumunu tetikleyen bir diğer faktör olarak gözlemlendi. Oyuncuların %19’luk bir kısmı kendileriyle ilgili tilt olma sebeplerine ‘’ölünmemesi gereken bir yerde ölmek’’, ‘’bir şeyin yanlış olduğunu bilmek ama yine de yapmak’’ ve ‘’bireysel hatalar’’ gibi örnekler verdi. (Bu kategoride verilen cevapların oyuncuların genel stres ve anksiyete düzeyleriyle birebir ilişkili olduğu göz ardı edilmemelidir.)
  • Son olarak ise “maçı kaybetmek” ve “oyundan kaynaklı sorunlar” en az tilt edici olaylar olarak belirtildi. Bu kategoriye ‘’ping veya fps değerlerinden kaynaklı rahatsızlıklar”, “ekipman kaynaklı aksaklıklar” ve “birden çok kez üst üste mağlubiyet almak” gibi örnekler verebiliriz.

Tilt Olduğumuzu Nasıl Anlarız?


Bir oyuncu tilt olmaya başladığında bu durum bazen kısa sürede bazense dereceli olarak kendini hissettirmeye başlar. En kötüsü ise oyuncu tilt olmaya başladığının farkında olsa da çoğu zaman bunu engellemek için ne yapacağını bilemez.

Nefes alış-veriş ritmi değişir ve stres seviyesi yükselir. Basit hatalar boy göstermeye başlar, normalde alınmaması gereken riskler alınır, takım içinde tartışmalar başlar ve tüm oyun boyu gergin bir ruh hâli gözlemlenir. Bu belirtilerin bazen hepsi bazense birkaçı tilt olan bir oyuncu tarafından hissedilir ve gözlemlenebilir.


Fotoğraf | Karolina Grabowska via Pexels


Bu Durum ile Nasıl Başa Çıkılır?


  • Öncelikle diğer tüm stres kaynaklı sorunlarda olduğu gibi tilt olma konusunda da bizi bu noktaya getiren süreci gözden geçirmekle başlamalıyız:
    'O maçta beni tilt eden olay neydi?'
    'Düşüncelerim ve hislerimde ne tür değişimler yaşadım?'
    'Hiç tilt olmadığım, keyifli ve başarılı geçen bir maçım ile tilt olduğum bu maç arasında ne tür farklılıklar var?'
    'Bu olay üzerinde ne kadar kontrol sahibiydim?'
    Bu tür sorular oyuncuların farkındalık seviyelerinin artması ve daha sağlıklı bir değerlendirme yapmaları konusunda faydalı olacaktır.
  • Düzenli mola vermek sandığınızdan daha önemli olabilir.
    Art arda yapılan düzinelerce maç kazanılsa da kaybedilse de her oyuncu için mental olarak yorucu bir aktivitedir ve burnout (tükenmişlik) sendromu gibi daha ağır sorunlara yol açabilir.
    Belirli aralıklarla sandalyenizden kalkmak, dışarıda veya ev içinde kısa bir yürüyüş yapmak zihninizi tazeleyecek ve sonraki maçınızda çok daha enerjik hissetmenizi sağlayacaktır.
  • “Şimdi ve burada” olmak...
    Elinizden gelenin en iyisini yapmanız gereken kritik bir maçtasınız ancak çeşitli sebeplerle tilt olmaya başladığınızı fark ediyor, oyuna odaklanmada sorun yaşıyorsunuz. Bunu düşündükçe daha da geriliyor, tilt olmaya başladığınızı hissediyorsunuz. Böyle bir durumda sizi rahatsız eden şeylerden zihninizi uzaklaştırmalı ve o an yapmanız gerekenlere odaklanmalısınız.
  • Kimseyle tartışmak zorunda değilsiniz.
    Sağlıklı iletişimin en önemli kazanma şartlarından biri olduğu takım oyunlarında toksik bir oyuncu sadece sizin değil tüm takımın performansını olumsuz etkileyebilir. Zaten çoğu zaman o da tilt olduğu için sizi rahatsız ediyordur. Böyle bir durumda oyuncu kimse ile tartışmak zorunda olmadığının bilincinde olmalı ve oyunun “mute” seçeneğini kullanmayı bilmelidir.
  • Basit bir nefes egzersizi sandığınızdan daha etkili olabilir.
    Yukarıda değindiğimiz maddelere rağmen oyuncu yine de tilt olmuş hissedebilir. Böyle bir durumda stres ve rahatsızlık seviyesini azaltmak için yapılacak basit bir nefes egzersizi faydalı olacaktır.
    Round arası veya maçın görece sakin bir kısmında kendinizi rahat bir pozisyona alıp;
    4 saniye boyunca burundan nefes alın,
    8 saniye boyunca ağızdan verin.
    Bu çalışmayı yaparken içinizden saniyeleri sayın ve nefesin vücudunuzdaki hareketine odaklanın.

 

Kaynaklar:

Himmelstein, D., Liu, Y., & Shapiro, J. L. (2017). An exploration of mental skills among competitive League of Legend players. International Journal of Gaming and Computer-Mediated Simulations, 9(2), 1-21.

Haewoon Kwak, Jeremy Blackburn, and Seungyeop Han. 2015. Exploring Cyberbullying and Other Toxic Behavior in team Competition Online Games. In Proceedings of the 2015 CHI Conference on Human Factors in Computing Systems, 3739 - 3748.

Craig Anderson, Kathryn Campbell, and Constance Steinkuehler. 2019. Building persistence through failure: the role of challenge in video games. In Proceedings of the 14th International Conference on the Foundations of Digital Games

Je Seok Lee, Constance Steinkuehler and Minerva Wu. 2021. Understanding Tilt in Esports: A Study on Young League of Legends Players. In Proceedings of the CHI Conference on Human Factors in Computing Systems